Vergi Mevzuatından Doğan Yükümlükler
Son yıllarda otel, ev, özel veya müşterek odada konaklamak üzere çok çeşitli konaklama seçenekleri ile rezervasyon hizmeti sağlayan organizasyon ağları gelişmiştir. Bu organizasyon ağları sayesinde gerçek kişiler, bu ağlara üye olarak sahip oldukları gayrimenkulleri kısa süreli veya günlük kiralama hizmetine açmaktadır. Bu organizasyon ağları dünya üzerinde büyük bir kullanıcı ve kiralama hizmeti sunan aktörleri bir arada tutmakla birlikte ülkemizde sahip olduğu gayrimenkulü bu alanda hizmete açan gerçek kişilerin kiralama hizmetinden doğan kazançları sebebiyle vergi mükellefi olup olmadıkları tartışmaya değer bir konudur.
Gelir vergisi mevzuatı uyarınca kiralamaya konu olan bu gayrimenkullerden elde edilen kazancın ticari bir kazanç mı yoksa gayrimenkul sermaye iradı mı olarak nitelendirileceği önem taşımaktadır. Nitekim bu hizmetten doğan kazançların ticari kazanç olarak adlandırılması halinde bu hizmeti sunan gerçek kişilerin vergi mükellefi olması; elde ettikleri kazanç üzerinden gelir vergisi ve katma değer vergisi (KDV) ödemeleri gerekecektir.
Türk Ticaret Kanunu m. 11, gelir sağlamak amacıyla devamlılık içerisinde ve bağımsız bir biçimde yürütülen faaliyeti ticari işletme olarak tanımlamaktadır. Bu maddeden yola çıktığımızda, bir kimsenin profesyonel bir konaklama rezervasyon ağına üye olarak kiralama faaliyetlerini devamlılık arz edecek şekilde yürütmesi (gayrimenkulün her daim kullanmaya hazır tutulması, gayrimenkulün müsaitlik durumunun güncel tutulması, potansiyel kiracılar ile devamlı iletişim halinde olunması vb.) sonuncunda elde ettiği kazancı, vergilendirme yükümlülüğü altında olduğu düşüncesindeyiz.
Maliye Bakanlığı Gelirler İdaresi Başkanlığı, 01/10/2010 tarihli B.07.1.GİB.4.34.17.01-KDV.28-395 sayılı ve 31.01.2012 tarihli B.07.1.GİB.4.34.17.01-KDV.17-378 sayılı özelgelerinde; gayrimenkulün günlük olarak kiraya verilmesinin Gelir Vergisi m. 37 ve Katma Değer Kanunu m. 1/1 uyarınca ticari faaliyet kapsamında değerlendirmiştir. Bu doğrultuda gayrimenkulünü profesyonel bir organizasyon ağının içerisinde devamlılık arz edecek şekilde kısa süreliğine veya günlük olarak kiralayan bireylerin bulundukları vergi dairelerine kayıt olmalarını ve vergisel yükümlülükleri hakkında profesyonel destek almalarını tavsiye ederiz.
Kimlik Bildirme Kanunu’ndan Doğan Yükümlülükler
688 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Tedbirler Alınması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname (“688 sy. KHK”), 1774 sayılı Kimlik Bildirme Kanunu’nun 2. maddesinde değişiklik yaparak gayrimenkulünü günübirlik kiralayan kimselerin de kiracıların kimlik bilgilerini, gayrimenkule giriş-çıkış tarihlerinin kayıt altına alınması gerektiğine ilişkin düzenleme getirmiştir. Böylece gayrimenkulünü günübirlik dahi kiralayan kimseler Emniyet Müdürlüğü tarafından kontrol edilen Geçici İkamet Yerleri Bildirme Sistemi’ne (“GİYKİMBİL”) kayıt olmak zorunluluğu altında olup; gayrimenkulü kiralayan kimselerin bilgilerini internet aracılığı ile bu sisteme aktarmakla yükümlüdür. Bu sisteme dahil olmadan faaliyet gösteren kişilerin idari para cezası başta olmak üzere idari yaptırımlar ile karşı karşıya kalabileceğini önemle hatırlatmak isteriz.